14 Mart Tıp Bayramı Nasıl Ortaya Çıktı? Neden Kutlanmaya Başladı?

Her yıl 14 Mart haftasında kutlanan Tıp Bayramı, 2023 yılında da coşkuyla kutlanıyor. Türkiye'de insan ve hayvan sağlığı üzerine emek veren kişilerin bilime katkılarının ödüllendirildiği bir anma ve kutlama günü olan Tıp Bayramı hakkındaki yazımızı sizler için derledik.

Tıp Bayramı Nedir?

1976'dan beri sadece 14 Mart günü değil, 14 Mart'ı içine alan hafta boyunca kutlama yapılmakta ve bu hafta Tıp Haftası olarak kabul edilmektedir.

Dünyada benzer kutlamalar, farklı tarihlerde yapılmaktadır. Örneğin ABD'de ameliyatlarda genel anestezinin ilk defa kullanıldığı 30 Mart 1842 tarihinin yıldönümü; Hindistan'da ünlü doktor Bidhan Chandra Roy'un doğum (ve aynı zamanda ölüm) yıldönümü olan 1 Temmuz günü "Doktorlar Günü" olarak kutlanır.

Tıp Bayramı Nasıl Kutlanmaya Başladı?

14 Mart 1827 tarihinde, II. Mahmut döneminde, Hekimbaşı Mustafa Behçet'in önerisiyle ilk cerrahhanenin kurulması, Türkiye'de modern tıp eğitiminin başladığı gün olarak kabul edilmiştir. Okulun kuruluş günü olan 14 Mart tarihi  "Tıp Bayramı" olarak kutlanmaktadır.

Tıp Bayramının ilk kutlaması, 1919 yılının 14 Mart'ında işgal altındaki İstanbul'da gerçekleşmiştir. O gün, tıbbiye 3. sınıf öğrencisi Hikmet Boran'ın önderliğinde, tıp okulu öğrencileri işgali protesto için toplanmış ve onlara devrin ünlü doktorları da destek vermişti. Böylece tıp bayramı, tıp mesleği mensuplarının yurt savunma hareketi olarak da görülmeye başlanmıştır.

Daha sonrasında 1929-1937 yılları arasında 12 Mayıs günü Tıp Bayramı olarak kutlandı. Bu tarih, Bursa'daki Yıldırım Darüşşifası'nda ilk Türkçe tıp derslerinin başladığı tarih olarak kabul edildiği için Tıp Bayramı yapıldı. Ancak ilerleyen yıllarda bu uygulamadan vazgeçildi ve yeniden 14 Mart Tıp Bayramı oldu.

Tıp “Bayramı” olmayan bir 14 MART
Yaslıyız. Deprem bölgesinde yaşayan sağlık çalışanı arkadaşlarımızdan 505’i afette hayatını kaybetti. Toplam can kaybımız 48 Binin üzerinde. Başımız sağ olsun. Allah benzer acılar yaşatmasın. Bu yılki 14 Mart, halkımızla yaraları sarma günü.

— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 14, 2023