Yayınlanma: 21 Mart 2024 17:34
Güncellenme: 21 Kasım 2024 13:12
21 Mart ekinoksu, yeryüzündeki birçok kişinin merakla beklediği ve doğanın büyüleyici döngüsünün bir parçası olan önemli bir doğa olayıdır. Bu olay, güneş ışınlarının ekvatora tam dik gelmesiyle karakterizedir, bu da gece ve gündüzün eşit uzunlukta olması anlamına gelir. Bu eşsiz fenomen, her yıl 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde meydana gelir.
Dünya'nın eğik ekseni ve yörüngesi, güneşin konumu üzerinde sürekli olarak değişikliklere yol açar. Bu nedenle, yıl boyunca güneş her zaman aynı noktadan doğup batmaz. Ancak, her yılın yaklaşık olarak 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde, güneş ışınları ekvatora tam dik gelir ve bu da gece ile gündüzün eşit olmasını sağlar. Bu doğa harikası olaya ekinoks veya gün tün eşitliği denir.
Ekinoksun özelliklerine yakından bakıldığında, güneş ışınlarının kutup noktalarından teğet geçtiği görülür. Bu durumda, Kuzey ve Güney Yarım Kürelerinde güneş ışınları öğle vakti Ekvator'a tam 90 derecelik bir açıyla gelir. Bu, Ekvator'da gölge boyunun sıfır olmasıyla birlikte, Güneş ışınlarının Kuzey Yarım Küre'ye dik olarak gelmeye başladığı bir dönemi işaret eder. Bu tarihten itibaren, Güney Yarım Küre'de geceler gündüzlerden daha uzun olurken, Kuzey Yarım Küre'de tam tersi bir durum yaşanır.
Ek olarak, 21 Mart ekinoksu, Güney Yarım Küre'de Sonbahar mevsiminin başlangıcını işaret ederken, Kuzey Yarım Küre'de ise İlkbahar'ın başlangıcını simgeler. Bu tarihte, aydınlanma çemberi kutup noktalarına teğet geçer ve Güneş her iki kutup noktasında da görülür. Dünya üzerinde gece ve gündüz süreleri eşit hale gelir. Güney Kutup Noktası'nda 6 aylık gecenin başlangıcı olurken, Kuzey Kutup Noktası'nda ise 6 aylık gündüz dönemi başlar.
Ek olarak, ekinokslarla birlikte gündönümleri de önemlidir. 21 Mart'ta (ekinoks), gece ve gündüz eşit olurken, Kuzey Yarım Küre'de İlkbahar başlar ve Güney Yarım Küre'de Sonbahar başlar. 21 Haziran'da (Yaz gündönümü) ise yılın en uzun gündüzü ve en kısa gecesi yaşanır. Kuzey Yarım Küre'de yaz başlarken, Güney Yarım Küre'de kış başlar. Son olarak, 23 Eylül'de (ekinoks) tekrar gece ve gündüz eşit olur. Kuzey Yarım Küre'de yaz sona erer ve sonbahar başlar, Güney Yarım Küre'de ise baharın müjdesi verilir.