ABD'nin Afganistan'da İşlediği Savaş Suçları İçin Soruşturma İzni! Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Temyiz Dairesi, Başsavcı Fatou Bensuda'nın, Afganistan'da ABD ordusu ve müttefikleri tarafından işlendiği iddia edilen savaş suçlarını soruşturacağına hükmetti.
Soruşturma açılabilecek iddialar arasında CIA'in yönettiği gizli gözetim merkezlerinde tutulan kişilere işkence yapılması da var.
UCM Başsavcısı
Fatou Bensuda, 20 Kasım 2017'de, Afganistan'da
ABD birlikleri, Taliban güçleri ve Afgan ordusu tarafından işlenen savaş suçlarının soruşturulması için yardım istedi.
Bensouda,
Afganistan'daki silahlı çatışmalarda,
"savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlendiğini" belirtti. 2006 yılından bu yana yapılan incelemeler sonunda, yürürlükteki Roma Tüzüğü uyarınca soruşturma için geçerli dayanaklar bulunduğunu belirtti.
Fakat UCM 2. Ön Yargılama Dairesi,
12 Nisan 2019'da, başsavcının soruşturma talebini oy birliğiyle reddetti. Yargıçlar, "
bu aşamada Afganistan'daki duruma ilişkin soruşturmanın adaletin çıkarına hizmet etmeyeceğini" geçerli kıldı.
[caption id="attachment_11684" align="aligncenter" width="624"]
ABD'nin Afganistan'da İşlediği Savaş Suçları İçin Soruşturma İzni![/caption]
Başsavcılık, edinilen kararı temyiz etti
UCM Temyiz Dairesi, Perşembe günü yaptığı oturumda,
Afganistan'da çatışan tarafların işlediği öne sürülen savaş suçlarının ve insanlığa karşı suçların soruşturulmasına izin verdi.
Temyiz Dairesi Başkanı
Piotr Hofmanski, Başsavcı
Fatou Bensouda'nın yaptığı ön incelemeye baz alındığında, Afganistan'da savaş suçlarının işlendiğine ve mahkemenin yargı yetkisine sahip olduğuna inanmak için yeterli medenler bulunduğunu duyurdu. Mahkeme, bu gerekçeyle UCM savcılarına soruşturma izni verildiğini belirtti.
Afganistan,
UCM'ye taraf ülkelerden biri. Başsavcılık, soruşturmaya konu olan suçların taraf ülke topraklarında işlendiğinin üzerinde durarak, konunun mahkeme gündemine gelmesini istiyor.
Fakat mahkemeye taraf olmayan
ABD, UCM'nin bu girişimine tepkili.ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, geçen yıl bir UCM çalışanlarına karşı seyahat kısıtlamalarını da içeren bir dizi yaptırım kararı aldı.
[caption id="attachment_11685" align="aligncenter" width="660"]
ABD'nin Afganistan'da İşlediği Savaş Suçları İçin Soruşturma İzni![/caption]
Washington yönetimi, "
ABD'nin, taraf olmadığı UCM'nin yasal işlemlerinden Amerikan vatandaşlarını korumak için" bir yasal düzenleme dahi yaptı.
Yapılan düzenleme, Amerikan vatandaşlarının
UCM'den uzak tutulması ve serbest bırakılması konsunda ABD Başkanı'na geniş yetkiler veriyor. ABD yönetiminin yaptığı bu düzenleme, kamuoyunda
"Lahey'i işgal yasası" olarak nitelendiriliyor.
Başsavcı
Bensouda, 2003 yılından bu yana Afganistan'daki durumu tartışılıyor.
ABD, 11 Eylül saldırılarının ardından müttefikleriyle birlikte 2001 yılında Afganistan'ı işgalde bulunmuştu.
Birleşmiş Milletler'e göre, geçen yıl Afganistan'da 3 bin 500 sivil hayatını kaybetti, 7 bin kişi de yaralandı.