
Yayınlanma: 15 Aralık 2025 12:58
Güncellenme: 15 Aralık 2025 12:34
Suriye’de 2024 sonunda yaşanan siyasi çöküşün ardından Rusya’ya gittiği bilinen Beşar Esad hakkında bu kez “okula başladı” iddiası gündeme geldi. İngiliz basınında yer alan haberlerin ardından sosyal medyada hızla yayılan söylemler, Esad’ın, Rusya’da sığınmacı statüsünde eğitim aldığı, oftalmoloji derslerine girdiği ve Rusça öğrendiği yönünde yorumlandı. Peki bu iddialar doğru mu, The Guardian ne yazdı, gerçek tablo ne?
İngiliz gazetesi The Guardian, Beşar Esad ve ailesinin Suriye’deki rejimin devrilmesinin ardından Rusya’ya geçtiğini yazdı. Ancak burada kritik nokta şu:
Beşar Esad’ın durumu, klasik anlamda bir “sığınmacı” statüsü değil.
Guardian’a göre; Esad ailesi, Moskova’da devlet koruması altında ve üst düzey güvenlik önlemleriyle yaşamını sürdürüyor. Bu durum, savaş mağduru sığınmacılardan tamamen farklı bir statüye işaret ediyor.
Sosyal medyada yayılan iddialarda şu ifadeler öne çıktı:
Beşar Esad’ın Rusya’da okula başladığı
Oftalmoloji (göz hastalıkları) dersleri aldığı
Rusça okuma ve yazma eğitimi gördüğü
Boş zamanlarını oyun oynayarak geçirdiği
Bu başlıkların tamamı, The Guardian’ın haberinde yer alan bazı detayların yanlış yorumlanmasıyla ortaya çıktı.
The Guardian’ın haberinde şu bilgiler yer aldı:
Beşar Esad’ın asıl mesleğinin göz doktorluğu olduğu hatırlatıldı.
Rusya’da bulunduğu süreçte tıbbi yayınlar okuduğu ve mesleki bilgisini tazelediği ifade edildi.
Günlük yaşamında Rusça öğrenmeye çalıştığı, okuma ve yazma pratiği yaptığı belirtildi.
Zamanının büyük bölümünü kapalı ve güvenlikli alanlarda geçirdiği aktarıldı.
Ancak haberde:
Resmî bir okula kayıt
Akademik programa katılım
Üniversite ya da kurs merkezinde düzenli eğitim
gibi bilgiler yer almıyor.
Burada önemli bir kavram karmaşası bulunuyor. Guardian’ın kullandığı ifade, Esad’ın göz doktoru kimliğine gönderme yapan bir anlatım.
Bu:
Bir fakültede ders aldığı
Resmî eğitime başladığı
anlamına gelmiyor. Daha çok, kişisel ilgi ve mesleki okuma şeklinde aktarılıyor.
Haberde Esad’ın Rusça öğrenmeye çalıştığı bilgisi yer alıyor. Ancak bu da:
Özel ders
Kendi kendine öğrenme
Günlük pratik
şeklinde yorumlanıyor. Resmî bir eğitim programına dair herhangi bir doğrulama bulunmuyor.
Guardian, Esad’ın kapalı yaşam tarzı nedeniyle boş zamanlarını dijital ortamda geçirdiğini, bilgisayar ve masa başı aktiviteleriyle vakit öldürdüğünü aktarıyor. Bu detay da sosyal medyada “oyun oynuyor” şeklinde sadeleştirilerek dolaşıma sokuldu.
Bu tür haberlerin yanlış yayılmasının başlıca nedenleri:
Guardian metninin bağlamdan koparılması
“Okula başladı” gibi çarpıcı ama eksik başlıklar
Algoritmaların sansasyonel içeriği öne çıkarması
özellikle Türkiye’de haber siteleri ve sosyal medya hesaplarında iddiaların doğrulanmadan paylaşılmasına yol açtı.
Mevcut doğrulanabilir bilgilere göre:
Moskova’da güvenlikli bir yaşam sürüyor.
Kamuoyundan uzak tutuluyor.
Siyasi faaliyet yürüttüğüne dair resmi bir açıklama yok.
Günlük hayatı sınırlı ve kontrollü
Uluslararası ilişkiler uzmanları, Esad’ın Rusya’daki durumunu şöyle yorumluyor:
Bu süreç bir “rehabilitasyon” değil.
Daha çok koruma ve izolasyon dönemi
Rusya’nın Esad’ı uluslararası baskıdan uzak tutma stratejisinin parçası
Hayır.
Beşar Esad’ın, Rusya’da resmî bir okula başladığına dair doğrulanmış hiçbir bilgi yok.
Doğru olan:
Mesleki okumalar yapması
Rusça öğrenmeye çalışması
Günlük yaşamını sınırlı alanlarda sürdürmesi
Okuyucular için önemli ipuçları:
“Okula başladı” gibi ifadeler resmî kaynak ister.
Guardian gibi gazetelerin bağlamı mutlaka okunmalı.
Sosyal medya paylaşımları tek başına kaynak kabul edilmemeli.