Yayınlanma: 25 Nisan 2024 15:09
Güncellenme: 22 Kasım 2024 08:13
Türkiye genelinde konut piyasasında yaşanan reel satış fiyatlarındaki düşüş ivmesi dikkat çekiyor. İstanbul'da yüzde 16'lık bir azalış, İzmir'de ise yüzde 13.6'lık bir düşüş yaşandı. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) ve sahibinden.com iş birliğiyle hazırlanan "sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü" araştırmasının mart sonuçlarına göre, reel satış fiyatlarındaki bu düşüş trendi 9 aydır devam ediyor.
Araştırmaya göre, Türkiye genelinde reel fiyatlardaki yıllık değişim oranı yüzde -14.1'e, İstanbul'da yüzde -16.1'e, İzmir'de ise yüzde -13.6'ya geriledi. Cari fiyatlarda ise yıllık değişim oranı, Şubat'a kıyasla ülke genelinde 2.2 puan azalarak yüzde 44.8'e düştü.
2020 Mayıs'tan itibaren sürekli bir artış gösteren ülke genelindeki reel konut fiyat endeksi, 2023 Temmuz'dan bu yana gösterdiği düşüş eğilimini 2024 Mart'ta da devam ettirdi.
Reel konut fiyat endeksi Mart ayında Şubat'a kıyasla 0.8 puanlık bir azalışla 172.7 olarak kaydedildi. Bu dönemde Türkiye genelinde cari konut fiyat artışı ise yüzde 2.7 seviyesinde kaldı. Son aylarda cari konut fiyatlarının enflasyonun altında seyretmesi, reel fiyatların azalmasına neden oldu.
Özellikle üç büyükşehirdeki konut reel satış fiyat endeksi, Mart ayında da geriledi. Şubat'a göre İstanbul'da 1 puan, Ankara'da 2.4 puan azalırken, İzmir'de ise 0.2 puanlık bir artış kaydedildi. Martta reel konut fiyat endeksi İstanbul'da 169.3, Ankara'da 193.3, İzmir'de ise 177.8 olarak ölçüldü.
Geçtiğimiz aylarda yüzde 65.8'e kadar ulaşan yıllık reel fiyat artışı, Eylül 2022'den itibaren hızla düşüşe geçti. Mart 2024'te ise yıllık fiyat değişim oranı Şubat 2024'e kıyasla 2 puan azalarak yüzde -14.1'e geriledi.
Satılık konut ilan sayılarına bakıldığında ise Türkiye genelinde ve iki büyükşehirde cüzi de olsa bir artış yaşandığı ancak İstanbul'da azalış görüldü. Satılık konut arzı geçen aya kıyasla ülke genelinde yüzde 1.5, Ankara'da yüzde 1, İzmir'de ise yüzde 2.9 arttı. Ancak İstanbul'da bu artış yüzde 0.1 puan seviyesinde kaldı.
Reel kirada ise Türkiye genelinde enflasyondan arındırılmış ortalama yıllık artışlar uzun süredir azalma eğiliminde. Yıllık bazda yaşanan düşüş, Mart ayında yüzde 8'e kadar geriledi.
Kiralık konut talep göstergeleri incelendiğinde ise ağustos ile kasım arasında bir düşüş yaşandığı ancak aralıkta ve ocakta bir miktar yükseliş kaydedildiği görüldü. Mart ayında ise kiralık konut talep endeksi yüzde 4.8 artış gösterdi. Ancak yıllık bazda bakıldığında ise yüzde 20.2'lik bir düşüş olduğu kaydedildi.