Yayınlanma: 13 Ocak 2025 11:44
Güncellenme: 18 Ocak 2025 19:01
ABD’nin California eyaletindeki Los Angeles şehri, Ocak ayında meydana gelen olağanüstü bir orman yangını felaketiyle karşı karşıya kaldı. Kasırga seviyesinde esen rüzgarlar ve uzun süredir devam eden kuraklık, yangınların kontrolden çıkmasına neden oldu. Uzmanlara göre bu olay, gelecekte daha sık karşılaşılacak bileşik iklim felaketlerinin habercisi olabilir.
Los Angeles’ta Palisades ve Eaton bölgelerinde başlayan orman yangınları, şu ana kadar 10 bin dönümden fazla alanı küle çevirdi. Yangınlar, Güney California'nın megakenti Los Angeles'ın çevresindeki birçok yerleşim bölgesini tehdit ediyor. Hatta bazı mahallelerde, devrilen elektrik hatlarının yeni yangınlara yol açmaması için kasıtlı olarak elektrik kesintisi yapılıyor.
Bu yangınlardan özellikle Palisades yangını, Los Angeles tarihindeki en yıkıcı yangın olarak kabul ediliyor. Yüzlerce ev ve iş yeri yok olurken, yerel yönetimler bölgedeki su kaynaklarının tükendiğini ve itfaiye ekiplerinin yangınla mücadelede yetersiz kaldığını bildirdi.
Los Angeles'ta çıkan bu yangınlar, sıradan orman yangınlarından farklı bir yapıya sahip. Uzmanlar, yangınların kontrol altına alınamamasının sebebini "bileşik iklim felaketleri" olarak tanımlıyor.
Bu tür felaketler, birden fazla olağanüstü hava olayının aynı anda meydana gelmesiyle ortaya çıkıyor. Los Angeles’taki yangın fırtınasında bu felaketi tetikleyen iki ana faktör şunlar:
ABD'li meteorolog Eric Holthaus’a göre, Los Angeles’ta çıkan bu yangınlar iklim krizinin doğrudan bir sonucu. The Guardian’a verdiği demeçte Holthaus, “Bu tür bileşik iklim felaketleri, gelecekte daha sık karşılaşacağımız bir gerçeklik olacak. Atmosfer ısındıkça kuraklık daha da artacak ve orman yangınları daha yaygın hale gelecek” dedi.
İklim bilimciler, iklim krizinin jet akıntılarında da değişikliklere neden olduğunu belirtiyor. Bu değişiklikler, özellikle Güney California'da rüzgar kaynaklı yangınların daha olası hale gelmesine yol açıyor. Santa Ana rüzgarlarının etkisiyle yangınlar daha geniş alanlara yayılıyor ve kontrol altına alınması imkansız hale geliyor.
Yangınların yarattığı maddi hasarın boyutu da dikkat çekici. İlk tahminlere göre, yangınların toplam ekonomik etkisi milyarlarca doları bulabilir. Uzmanlar, bu yangınların ABD tarihindeki en büyük maddi kayıpların yaşandığı orman yangınları arasında yer alacağını düşünüyor.
2018 yılında California'da çıkan ve Paradise bölgesini küle çeviren Camp yangını, ABD tarihindeki en yıkıcı orman yangını olarak kayıtlara geçmişti. Ancak Los Angeles’taki Palisades ve Eaton yangınlarının, bu rekoru geride bırakabileceği tahmin ediliyor.
Yangınların sosyal etkileri de büyük. Yüzlerce aile evsiz kalırken, bazı zengin mahallelerde sakinler araçlarını yollarda bırakarak yangından yürüyerek kaçmak zorunda kaldı. Özellikle Pacific Palisades bölgesinde yaşanan tahliyeler sırasında ciddi kaos ortamları oluştu.
ABD Başkanı Joe Biden, Los Angeles'taki yangın felaketiyle mücadele etmek için ABD Savunma Bakanlığı'nın devreye gireceğini açıkladı. Biden yönetimi, yangınların söndürülmesi ve yangından etkilenen bölgelerin yeniden inşası için federal kaynakların seferber edileceğini belirtti.
Bu müdahale, California'nın karşılaştığı bu büyük felaketle ne kadar zorlandığını da gözler önüne seriyor. ABD’nin en büyük ekonomilerinden biri olan California eyaleti bile yangınlarla başa çıkmakta zorlanıyor.
Los Angeles’ta yaşanan bu yangınlar, iklim krizinin insanlık üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor. Uzmanlar, dünyada daha karmaşık ve yıkıcı iklim felaketlerinin yaşanacağı yeni bir dönemin başladığını vurguluyor.
Bu yeni dönemde, sıradan hava olayları bile birleşerek çok daha büyük felaketlere yol açabilir. İklim bilimciler, sera gazlarının azaltılması ve iklim değişikliğine karşı daha güçlü önlemler alınması gerektiğini belirtiyor.
Los Angeles yangın fırtınası, hem bölge halkı hem de dünya genelindeki iklim krizine duyarlı kesimler için önemli bir uyarı niteliğinde. Bu felaket, insanlığın iklim krizine karşı daha hızlı ve etkili adımlar atması gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor.
Los Angeles'ta meydana gelen orman yangınları, iklim krizinin yıkıcı etkilerini açıkça gözler önüne seriyor. Kuraklık, kasırga hızında rüzgarlar ve sıcaklık artışı gibi faktörler, gelecekte daha sık karşılaşılacak felaketlerin habercisi olabilir.
Uzmanlar, bu tür bileşik iklim felaketlerine hazırlıklı olmak ve iklim krizine karşı daha etkili politikalar uygulamak gerektiğini vurguluyor. İnsanlık, iklim krizine karşı ne kadar hızlı hareket ederse, bu tür felaketlerin önlenmesi de o kadar mümkün olacak