Marmara Denizi'nde Tsunami Riski: Rusya Depremi Türkiye’yi Etkiler mi?

Rusya’daki Büyük Deprem Türkiye’deki Fay Hatlarını Tetikler mi? Uzmanlardan Tsunami Uyarısı

Rusya'nın Kamçatka bölgesinde meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki deprem, dünya genelinde tsunami alarmlarını tetiklerken, Türkiye’de özellikle Marmara Denizi çevresinde yaşayan milyonlarca kişide “Bu deprem, Türkiye’deki fay hatlarını tetikler mi?” sorusunu gündeme getirdi.

Prof. Dr. Okan Tüysüz: "Faylar Bağımsız, Etkileşim Beklenmez"

Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Okan Tüysüz, Kamçatka’daki depremin Türkiye’nin fay hatlarıyla bağlantılı olmadığını belirtti. “Bu tür etkiler ancak stres transferiyle olur. Ancak bu yalnızca yakın veya bağlantılı faylar arasında gerçekleşebilir. Türkiye ile Kamçatka arasında binlerce kilometre mesafe var; bu faylar birbirini tetiklemez” dedi.

Marmara’da Tsunami Riski Gerçek

İTÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Tuncay Taymaz, Marmara Denizi’nde beklenen büyük depremin yalnızca sarsıntıyla sınırlı kalmayabileceğini, aynı zamanda tsunami riski taşıdığını söyledi. Taymaz, “Deniz tabanındaki aktif faylar 1 ila 3 metre yüksekliğinde tsunami dalgaları oluşturabilir. Bu teorik değil, 1999 Gölcük Depremi’nde sınırlı da olsa tsunami etkisi görüldü” dedi.

Tsunaminin Kaynağı: Marmara Heyelanları

Okan Tüysüz, Marmara’daki tsunami kaynağının Pasifik Okyanusu’ndaki gibi doğrudan fay kırılması değil, deniz tabanındaki büyük çamur yığınlarının hareketi olduğunu vurguladı. “7 ve üzeri büyüklükteki bir deprem bu yığınları harekete geçirirse tsunami kaçınılmaz olur” ifadelerini kullandı.

Risk Altındaki Bölgeler

Prof. Taymaz ve Tüysüz’ün açıklamalarına göre, Marmara’da tsunami durumunda en çok etkilenecek bölgeler şunlar:

• Adalar: Su seviyesi 12.3 metreye çıkabilir.

• Kadıköy: Su 1 kilometre ilerleyebilir, derinlik 7.79 metre.

• Silivri: Su 2 km içeri girebilir, 1500 yapı etkilenebilir.

• Büyükçekmece: Derinlik 8.59 metre.

• Maltepe: 7.9 metre derinlik, Orhangazi Parkı sular altında.

• Fatih: 7 metre dalga yüksekliği, 650 metre karaya ilerleme.

• Küçükçekmece ve Bakırköy: 5 ila 6 metre derinlik, 1200 metreye kadar ilerleme.

Tarihten Örnek: 1509 İstanbul Depremi

Prof. Dr. Tüysüz, 1509 yılında meydana gelen İstanbul Depremi sırasında Kumkapı surlarına kadar ulaşan 6 metrelik tsunami dalgalarının kayıtlarda yer aldığını hatırlattı. “Geçmişte yaşanan bir doğa olayı, bilimsel açıdan gelecekte de tekrarlanabilir kabul edilir” dedi.

Erken Uyarı Sistemleri Devrede

Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Marmara’nın çeşitli noktalarına yerleştirilen Tsunami Erken Uyarı Sistemleri ile potansiyel bir tsunami öncesi 4 ila 7 dakika arasında uyarı verebilecek altyapıyı oluşturdu. Sistemlerin daha da geliştirilmesi hedefleniyor.

Sonuç: Fay Hatları Bağımsız Ama Marmara Risk Altında

Uzmanlara göre Rusya’daki deprem Türkiye’yi etkilemeyecek, çünkü fay hatları birbirinden bağımsız. Ancak Marmara Denizi tsunami tehlikesi, özellikle büyük depremlerde göz ardı edilmemeli. Özellikle İstanbul, Yalova, Tekirdağ ve çevresi için tsunamiye karşı altyapı ve bilinçlendirme çalışmaları hızla artırılmalı.