Yayınlanma: 25 Şubat 2023 10:50
Güncellenme: 22 Kasım 2024 10:37
Geçtiğimiz günlerde Konya'da yaşanan deprem sonrasında iki fay hattı arasında 12 metre derinliğinde bir obruk oluştu. İç Anadolu'nun çeşitli yerlerinde yıl içinde zaman zaman obruk oluşumları görülebiliyor. Vatandaşlar ise obrukların neden ve nasıl oluştuğunu merak ediyor. Peki obruk (çukur)nedir? Obruk neden oluşur? Sizler için derledik.
Orta Anadolu'nun genelinde görülen obruk oluşumları, karstik yer şekillerinden biridir. Obruklar, yer altında bulunan kireçtaşı benzeri eriyen kayaçların çeşitli sebeplerden ötürü boşluk oluşturması ve zeminin çökmesi sonucunda meydana gelir. Bunu bir sünger üzerindeki küçük delikler gibi düşünebiliriz.
Karbondioksit ve yer altı sularının birbiriyle etkileşime girmesi sonucunda karbonik asit ortaya çıkar. Karbonik asit, kireç taşının fazlaca bulunduğu toprakları zaman içerisinde eritir ve mağaralar oluşturur. Fakat kısa bir zaman sonra bu yer altı mağaralarının üzerinde bulunan toprak çökerek derin çukur görünümlü obrukları oluştururlar.
Obruklar yer kayması, sıvılaşma, heyelan, çökme gibi sebeplerle de ortaya çıkabilir. Deprem olduğu anda yer kabuğundaki kayma sonucunda zemin çökerek obruk meydana getirebilmektedir. Ayrıca depremden sonra gelişen heyelanlar da obruk oluşumu tetikleyebiliyor.
Depremde sonra bazı binalar ve yapılar çökme meydana geliyor. Bu çökmeler obruk oluşumuna neden olabileceği gibi deprem sırasında zeminin içinde artan su basıncı da toprağı çözerek çukur oluşturabiliyor.
Bugün Konya'nın Karapınar ilçesinde, 37 metre çapında ve 12 metre derinliğinde bir obruk daha oluştu. "Kurak Günler" filmini izlediyseniz, bu obruk size çok şey ifade edecektir. pic.twitter.com/KfyvtIzgFD
— Matematiksel (@matematikselorg) February 24, 2023
Konya'nın Doğanhisar ilçesinde erkek cesedi bulundu.
İlçeye bağlı Şıh Mahallesi'nde ceset gören vatandaşlar durumu jandarmaya bildirdi.
İhbar üzerine bölgeye gelen jandarma ekipleri, yaptıkları incelemede hayvanlar tarafından parçalandığı değerlendirilen cesedin bir erkeğe ait olduğunu belirledi.
Cumhuriyet savcısının yaptığı incelemenin ardından ceset, otopsi için Konya Adli Tıp Kurumuna gönderildi.
Tam sayısı bilinmemekle beraber 600'den fazla olduğu biliniyor.
Obruk kısaca yer altında kireçtaşı gibi eriyebilen kayaçların zamanla boşluklar meydana getirmesi ve bu boşlukların tavanlarının çökmesiyle oluşan karstik yer şekli olarak adlandırılabilir.
İlk olarak 1994 yılında uzmanlar tarafından keşfedilen dünyanın en derin obruğu Çin'in Chongqing Belediyesi, Fengjie İlçesinde bulunmaktadır. Xiaozhai Tiankeng ya da Xiaozhai Göksel Çukuru, yaklaşık 537 metre (1,762 fit) çapındadır ve 511 ila 662 metre (1,667-2,172 fit) arasında Dünya'nın içine batmaktadır.
Yer altı suyunun, karbondioksit ile birleşimi sonucu karbonik asit oluşur. Bu karbonik asit kireç taşının yoğun olduğu toprakları zamanla çözerek yer altında mağaralar oluşmasına neden olur, bir müddet sonra mağaranın üstünde bulunan toprak çöker. İşte bu çökme sonucu oluşan derin çukurlara obruk denir.