Yayınlanma: 22 Eylül 2022 16:49
Güncellenme: 21 Kasım 2024 23:42
22 yaşındaki mahsa amani başörtüsünü düzgün takmadığı gerekçesiyle İran ahlak polisi tarafından dövülerek gözaltına alınmasının ardından hayatını kaybetti. 22 yaşındaki genç kadın mahsa amani iran ölümünün ardından İran’da kadınlar sokaklara döküldü. Başörtüsünü yakan ve saçlarını kesen İranlı kadınların sesi tüm dünyada yankı buldu. İran’da neler oluyor? İran’daki gösterilerde son durum ne?
Mahsa Amani İran ahlak polisi tarafından başörtüsünü düzgün takmadığı gerekçesiyle gözaltına alındı. Polisin Mahsa Amani’yi döverek gözaltına aldığı görüntüler kamuoyunda geniş yankı uyandırırken, 22 yaşındaki genç kadın hayatını kaybetti.
Olay Tahran'da 13 Eylül'de gerçekleşti. İran 'ahlak polisi' olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından dövülerek gözaltına alınan Mahsa Amani, gözaltının ardından komaya girerek hastaneye kaldırıldı. Genç kadın 3 gün boyunca verdiği yaşam mücadelesini 16 Eylül’de kaybetti. Amani’nin ölümü İran’da uzun süredir devam eden baskıcı rejime karşı fitili ateşlemiş oldu.
Mahsa Amani olayı İranlı kadınları harekete geçirdi. Ülke genelinde kadınlar sokaklara döküldü. Eylemlerde başörtülerini yakan kadınlar, sosyal medya hesaplarından da video paylaşarak Amani’nin ölümüne tepki gösterdi. Saçlarını kesen ve başörtülerini yakan kadınların özgürlük mücadelesi tüm dünyada yankı buldu. İran İletişim Bakanı ise olaylar üzerine açıklamada bulunarak ülkede internet erişiminde "güvenlik sebepleri" dolayısıyla sorunlar yaşanabileceğini bildirdi.
Mahsa Amani’nin ölümü üzerine başlayan protestolarda 3 kişi hayatını kaybetti.
Gösterilerde, "ahlak polisine ölüm", "kadınlar, yaşam, özgürlük" sloganları atıldı. Sokaklarda gerginlik arttıkça kadınlar başörtülerini çıkardı, bayrak yaktı. Polisin tepkisi ise protestoculara göz yaşartıcı gaz ile müdahale etmek oldu. İran ve Başörtüsü Yasağı, İran son dakika gelişmeleri Mahsa Amani olayı fitili ateşleyen son olay olsa da İran 'lı kadınlar yaz aylarından bu yana başörtüsü yasağına karşı çıkmak için çeşitli eylemler düzenliyor.
Mahsa Amini (Kürt kimliğiyle Jîna olarak biliniyor) kürt kökenlidir.
İran’da 1979 İslam Devrimi ile birlikte yürürlüğe giren Şeriat kanunlarına göre tüm kadınların ülkede tüm kadınların kamusal alanlarda başörtü takması ve uzun, bol kıyafetler giymesi zorunlu hale getirildi. Başörtü takmayan kadınlar için ise para ve hapis cezası uygulanmaya başlandı.
İran halkı ise yetkililerin artık bu yasayı uygulamakta zorlandığını ve kadınların giyimin ülkenin tümünde eşit şekilde denetlenmediği aktarıyor. Buna ek olarak gösterilere kadınlar kadar İranlı erkekler de destek veriyor. Mahsa Amani de Tahran’daki metro istasyonunda söz konusu kurallara uymadığı, başörtüsünü saçlarının tamamını kapatacak şekilde örtmediği gerekçesiyle gözaltına alındı. mahsa amani saçları örtmediği için öldürülmesi sebebiyle ona destek olmak için sanatçılardan siyasetçilere kadar pek çok kişi saçlarını kesiyor.
Yetkililer Amini’nin darp nedeniyle hayatını kaybetmediğini kalp krizi nedeniyle öldüğünü öne sürüyor. Amini’nin ailesi ise genç kadının vücudunda işkence sonucu morluklar olduğunu belirtiyor.
📍 İran, Mahsa Amini'ye ait olduğu iddia edilen son görüntüleri yayınladı
— Odatv (@odatv) September 22, 2022
📍 Yayınlanan görüntülerde, Mahsa Amini'nin kalp krizi geçirerek yere yığıldığı görülüyor#MashaAmini#İran