Rus Otadoks Kilisesi’nden Ayasofya Hamlesine “Orta Çağ’a Dönüş” Tanımı

Bir süredir Türkiye’nin gündeminde yer alan ve diğer dinlerin de merkezi konumunda bulunan Ayasofya Müzesi’nin yeniden ibadete açılması, birçok ülkenin tepkisine neden oldu. Öyle ki konuya ilişkin açıklama yapan Rus Ortadoks Kilisesi’nden Ayasofya hamlesine, “Orta Çağ’a dönüş” tanımı yapıldı. Türkiye iktidarı, bir süre önce birçok din için önemli bir yere sahip olan ve yerli ve yabancı turistlerin gözdesi konumundaki Ayasofya Müzesi’ni yeniden ibadete açacaklarını dile getirdi. Bu açıklamanın üzerine başta ABD ve Yunanistan'dan tepki geldi. Ayasofya’nın ibadete açılmaması için çağrıda bulunan ülkelerin arasına son olarak Rusya dahil oldu. Rusya Dışişleri Başkanı Mariya Zaharova’nın geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamanın ardından bu kez Rus Ortadoks Kilisesi’nden tepki geldi. Rus Ortadoks Kilisesi’nin Dış Kilise İlişkileri Dairesi Başkanı Piskopos Mitropolit İlarion, çok sayıda farklı mezhebin bir arada yaşadığı bir dünyada, inananların duygularına saygı gösterilmesi gerektiğini belirtti. Rus Interfax haber ajansının derlediği habere göre, Cumartesi günü resmi televizyon kanalında açıklamalarda bulunan Piskopos İlarion, Ayasofya’nın tam karşısında Sultanahmet Camii’nin bulunduğunun altını çizerek ‘Türkiye’de camii eksikliği olmadığını, kararın açıkça siyasi bir karar olduğunu’ dile getirdi. Ayrıca İlarion, Ayasofya Müzesi’nin yeniden ibadete açılmak istenmesinin ‘din özgürlüklerinin kabul edilemez bir ihlali olduğu’na vurgu yaptı. İlarion, "Şimdi Orta Çağ'a geri dönemeyiz. Çok kutuplu, çok mezhepli bir dünyada yaşıyoruz ve inananların duygularına saygı göstermemiz gerekiyor" yorumunda bulundu.

“Ülke İçi Siyasete Dönük Bir Adım”

Rus Ortodoks Kilisesi'nin Ayasofya Müzesi’nin camiye dönüştürülme amacını anlamadıklarını belirten İlarion, bu kararın ardında 'ülke içi siyasete yönelik bir amaç olduğuna inandığını' ifade etti. Ayasofya'nın ibadete açılmasına karşı çıkanlar arasında İstanbul Fener Rum Patriği Bartholomeos da bulunuyor. Patrik, Ayasofya'nın müzeden camiye dönüştürülmesinin Hristiyanları hayal kırıklığına uğratacağını, Doğu ile Batı arasında 'çatlağa' neden olabileceğini dile getirmişti. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile Yunan hükümeti de Türkiye'ye Ayasofya'nın müze olarak korunması çağrısı yapmıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, Ayasofya’ya ilişkin ülke dışından yapılan açıklamaları 'Türkiye'nin egemenliğine saldırı' olarak yorumladı. Ayasofya’nın, İstanbul'un fethinin yıldönümü kutlamaları kapsamında 29 Mayıs tarihinde Fetih Suresi'nin okunmasının ardından Ayasofya'nın yeniden ibadete açılması tartışmaları alevlenmişti.