Yayınlanma: 28 Haziran 2024 09:15
Güncellenme: 23 Kasım 2024 14:54
28 Haziran 2024 tarihinde, Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Türkiye'nin gri listeden çıkarıldığını resmi olarak duyurdu. FATF, dünya ekonomilerinin mali suçlarla mücadeleye uyumunu denetleyen bir kuruluş olarak, 2021 yılında kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede eksiklikleri nedeniyle Türkiye'yi gri listeye almıştı. Ancak, yapılan son değerlendirmeler sonucunda Türkiye'nin bu eksiklikleri giderdiği ve etkinliğini artırdığı tespit edildi.
Toplantı ve Karar Süreci
FATF'nin Singapur'da gerçekleştirilen toplantısında alınan bu karar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in de katıldığı bir oturumda açıklandı. Bakan Şimşek, toplantı öncesinde sosyal medyada "Başardık" mesajını paylaşarak, Türkiye'nin gri listeden çıkışını müjdeledi. Aynı toplantıda, Jamaika'nın da gri listeden çıkarıldığı belirtildi.
Gri Listede Kalan Ülkeler
FATF'nın güncellenen gri listesinde şu ülkeler yer almaktadır: Bulgaristan, Burkina Faso, Kamerun, Hırvatistan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Haiti, Kenya, Mali, Monako, Mozambik, Namibya, Nijerya, Filipinler, Senegal, Güney Afrika, Güney Sudan, Suriye, Tanzanya, Venezuela, Vietnam ve Yemen.
Yerinde Denetim ve Değerlendirme
Geçtiğimiz ay FATF'den bir heyet, Türkiye'yi ziyaret ederek kara para aklama ve yasa dışı finansmanın önlenmesine yönelik uygulamaları yerinde değerlendirdi. Bu denetim sonucunda Türkiye'nin gri listeden çıkarılmasının beklendiği, aksi bir durumun siyasi olarak değerlendirileceği ekonomi yönetimi tarafından ifade edilmişti.
FATF'nin Karar Metnindeki Önemli Noktalar
FATF'nin Türkiye ile ilgili karar metninde sekiz ana başlık öne çıktı:
Mali İstihbarat Birimi: Yüksek riskli sektörlerde kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele uyumluluğunun denetlenmesi için daha fazla kaynak ayrılması ve genel olarak yerinde denetimlerin artırılması konusunda ilerleme sağlandığı belirtildi.
Caydırıcı Yaptırımlar: Kayıt dışı para transferi hizmetleri ve döviz büroları için güncel ve doğru sahiplik bilgisi gereklilikleri ile ilgili olarak caydırıcı yaptırımlar uygulanması vurgulandı.
Mali İstihbarat Kullanımı: Kara para aklama soruşturmalarını desteklemek için mali istihbarat kullanımının geliştirilmesi ve mali istihbarat birimi tarafından proaktif yayılımların artırılması konusundaki ilerleme kaydedildi.
Karmaşık Soruşturmalar: Daha karmaşık kara para aklama soruşturmaları ve kovuşturmaları yürütmek de FATF'nin dikkat çektiği maddelerden biri oldu.
Suçtan Kaynaklanan Varlıkların Geri Alınması: Terörizmin finansmanı davalarının takibinden sorumlu makamlar için net sorumluluklar ve performans hedefleri belirlemek ve risk değerlendirmelerini güncellemek vurgulandı.
Terörizmin Finansmanıyla Mücadele: Terörizm davalarında daha fazla mali soruşturma yürütmek, BM tarafından belirlenmiş gruplarla ilgili terörizmin finansmanı soruşturmalarına öncelik vermek ve bu soruşturmaları genişletmek konularında ilerleme sağlandığı ifade edildi.
Hedefli Mali Yaptırımlar: Türkiye'nin BM Güvenlik Konseyi'nin kararları kapsamındaki mali yaptırımlara ilişkin eksiklikleri giderdiği ve yurt dışı talepleri ve yurt içi atamaları takip ettiği belirtildi.
Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar: Kâr amacı gütmeyen kuruluşların gözetimine yönelik risk temelli bir yaklaşım uygulanması, sektördeki kuruluşlarla iletişimin artırılması ve uygulanan yaptırımların orantılı olması konusundaki gelişmelere dikkat çekildi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın Değerlendirmesi
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Bloomberg'e yaptığı açıklamada, Türkiye’nin gri listeden çıkarılmasının uluslararası kaynak girişini hızlandıracağını ve borçlanma maliyetleri üzerinde olumlu etkiler yaratacağını belirtti. Yılmaz, "FATF kararıyla birlikte uluslararası yatırımcıların Türkiye finansal sistemine olan güveni artmış, finans ve reel sektörlerimiz açısından son derece olumlu sonuçlar elde edilmiştir," dedi.