Dolar/TL kurundaki değişimleri açıklayabilmek iktisatçılar için dahi zor bir durumdur.
TL'deki değer kaybına neden olabilecek faktörleri sıralayabilirler.
TL'nin bu faktörlere rağmen neden bu zamana kadar görece sağlam kalmış olabileceğini de belirtebilirler.
Açıklayamayacakları şey ise
kırılma noktasının kesinlikle tam olarak ne zaman olacağıdır!
Yani hangi faktörlerin ekonominin sağlığı tehdit edeceğini, ne gibi durumlarda bu şikayetlerin durdurulabileceğini açıklayabilirler.
Dolar/TL kuruna dönülürse,
TL'nin Dolar karşısında değer kazanıp kaybetmesi talepteki değişimler hakkındadır. Eğer içeride TL satılıp bunun karşılığında Dolar alınırsa bu durum TL'ye değer kaybettirir ve düşüş sağlar.
[caption id="attachment_10320" align="aligncenter" width="592"]
Dolar/TL Kuru Neden Sürekli Yükselişte?[/caption]
Ne zaman TL satıp Dolar almak cazip olur?
Bir para biriminin değerini belirleyen en temel faktör o para birimine ödenen faizdir.
2019 yılının ikinci yarısından beri
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) agresif faiz indirimleri ile TL cazip bir para birimi olmaktan oldukça uzaklaşıyor. Hele de enflasyon düşmeden mevduat faizlerinde gerçekleşen düşüş, mevduatların reel getirisini azaltarak hane halkını dövize teşvik ediyor.
Faiz indirimlerinin TL'yi daha kırılgan hale getirmesi kaçınılmaz oldu. Son faiz indirimleri ile
TL'ye ödenen reel faiz negatif seviyelere inmiş durumda kaldı. Yani
enflasyonu yüzde 1'in altında olan Japonya ile ödediğimiz reel faiz aynı seviyede! Yabancı yatırımcı bu tablodaki çarpıklığı görmekte geri kalmıyor. Çünkü enflasyonu
yüzde 12 olan bir ülke, eğer fiyat istikrarında samimi ise çok daha yüksek bir reel faiz vermek zorunda kalır. Para politikasının
makro ekonomik hedeflerle tutarlı olmaması önemli bir risk unsuru olarak karşımıza çıkıyor ve TL'ye olan yabancı talebini oldukça azaltıyor.
[caption id="attachment_10321" align="aligncenter" width="752"]
Dolar/TL Kuru Neden Sürekli Yükselişte?[/caption]
TCMB politikalarına ilave olarak giderek artan kontrol ve kısıtlamalar ve serbest piyasa sisteminin işleyişindeki aksamalar da yabancı yatırımcıyı ürkütüyor ve
risk algısı yaratıyor. Kamu bankaları vasıtasıyla kredi faizlerine üst sınır gelmesi ya da kur istikrarının hedeflenmesi gibi uygulamalar, çerçevesi net olmayan bir politikalar zinciri olarak algılanıp genel bir belirsizlik yaratma durumunda! Bu durum yabancı yatırımcının elindeki
TL cinsi varlıkları satıp çıkmasına neden oluyor.
TCMB kaynaklı veriler yurt dışı yerleşiklerin tuttuğu varlıklardaki azalmayı gösteriyor.