Brian Tracy'nin Harvard Öğretisi Şehir Efsanesi Midir?

Son günlerde sosyal medyada hızla yayılan bir hikâye dikkat çekiyor:
“Brian Tracy’nin 1986’da Harvard’a anlattığı ve her problemi 30 dakikada çözen formül.”

Bu formülün yıllarca kaybolduğu, yönetimler tarafından görmezden gelindiği ve sonunda nörobilim tarafından doğrulandığı söyleniyor. Peki bu hikâye gerçekten doğru mu? Bu formül nereden geliyor? 30 dakikalık odak gerçekten problem çözme gücünü artırıyor mu?

Brian Tracy’nin Ünlü Formülü: R = (W × C) ÷ T

Metinde Tracy’ye atfedilen formül şöyle:

R = (W × C) ÷ T
Sonuç = (Netlik × Konsantrasyon) ÷ Dikkat Dağınıklığı

Bu formüle göre:

• Netliğiniz (ne yapacağınızı bilmeniz)

• Konsantrasyonunuz (tek işe odaklanmanız)

ne kadar yüksekse,
ve dikkat dağınıklığınız ne kadar düşükse,

elde ettiğiniz sonuç o kadar büyüyor.

Basit ama güçlü bir mantık.

Ancak hikâye burada bitmiyor.

“Her Problemi 30 Dakikada Çözer” Sözü Nereden Geliyor?

İddiaya göre; Brian Tracy 1986’da Harvard öğrencilerine şöyle öğretti:

“Bir probleme 30 dakika boyunca kesintisiz odaklanırsanız, beyin bilişsel rezonans moduna geçer ve çözüm kendiliğinden ortaya çıkar.”

Hikâyeye eklenen dramatik detaylar:

• 12 şirkette denendi, %300 verim artışı sağladı. 

• Yöneticiler beğenmedi, proje askıya alındı. 

• Üretkenlik kitapları formülü yıllarca kullanmadı. 

• Nörobilim yıllar sonra bu yöntemi doğruladı. 

Bunların çoğu belgesel bir kanıta dayanmıyor. Bu yüzden bu anlatı tamamen gerçek değil, yarı efsane bir başarı hikâyesi olarak kabul ediliyor.

Formül Gerçek mi? Efsane mi? Bilim Ne Diyor?

Hikâyenin akademik yönü tartışmalı olsa da, formülün dayandığı bilimsel gerçekler var:

1. 15 Dakikadan Sonra Odaklanma Zirve Yapıyor

Nörobilim çalışmalarına göre, bir işte 15 dakika kesintisiz kalınca, dikkati yöneten prefrontal korteks maksimum aktiviteye geçiyor.

Bu “deep focus başlangıcı” olarak biliniyor.

2. 30 Dakikada “Bilişsel Rezonans” Etkisi

“Cognitive resonance” adıyla bilinen kavram;
beynin aynı problemi birkaç dakika boyunca aralıksız işlediğinde, çözüm ihtimallerini hızla birleştirdiği odak modunu tanımlıyor.

Bu kavram gerçek, fakat Brian Tracy tarafından icat edilmedi.

3. Dikkat Dağınıklığı = Verimde %40 Kayıp

Araştırmalar gösteriyor ki:

• Ekran bildirimleri

• Sosyal medya geçişleri

• Sekmeler arasında gezmek

• Ofis içi konuşmalar

tek başına verimliliği %35–40 oranında düşürüyor.

Bu yüzden formülün “T = Dikkat Dağınıklığı” kısmı bilimsel olarak mantıklı.

30 Dakikalık Odak Bloğu Neden Bu Kadar Etkili?

Günümüzde girişimciler, CEO’lar, yazılımcılar ve yaratıcı profesyoneller tarafından kullanılan deep work yöntemleriyle bu formül arasında büyük benzerlik var.

30 dakikalık blok odak:

• Beyni sürekli aynı problem üzerinde tutar. 

• Önceki bilgileri birleştirir. 

• “Aha!” etkisini kolaylaştırır. 

• Gereksiz düşünceleri bastırır. 

• Çözüm üretme hızını katlar. 

Kısacası, bunun tamamen efsane olmadığını söyleyebiliriz.

Yöntem Nasıl Uygulanır? İşte 30 Dakikalık Odak Protokolü

Bu yöntemi kullanmak için şu adımları uygulayabilirsin:

1. Sadece tek bir problem belirle

Bu spesifik olmalı:
“Rapor yaz” değil → “Raporun giriş bölümünü yaz.”

2. 30 dakikalık zamanlayıcı başlat

Telefonu uçak moduna al, bildirimleri kapat.

3. Ortamı tamamen sessize al

• Sekme yok. 

• Sosyal medya yok. 

• Mesaj yok. 

• Müzik yok (sözsüz olabilir). 

4. Sadece problemi düşün

İstersen:

• not al

• taslak çıkar

• alternatif çözüm yaz

Ama konu dışına çıkma.

5. 30 dakika bitince dur

Beyin molalarda da çözümleri işlemeye devam eder.

Bu Konu Neden Şu Anda Viral Oldu?

Çünkü modern insanlar:

• dikkatini 8 saniyeden fazla tutamıyor.

• sürekli bildirimlerle bölünüyor.

• aynı anda 10 iş yükleniyor. 

• odaklanmayı unutmuş durumda. 

Bu yöntem “odaklanarak çözüm üretmenin gücünü” tekrar hatırlatıyor.

Bu yüzden sosyal medyada patladı.

Sonuç: Formül Efsane Olabilir Ama Etki Gerçek

Harvard kısmı ya da formülün hikâyesi tartışmalı olsa da, yöntemin özü güçlü bir gerçeğe dayanıyor:

30 dakika kesintisiz odaklanırsan, çoğu problem beklediğinden daha kolay çözülür.

Motivasyon beklemek yerine,
netlik + konsantrasyon yarattığında,
beyninin çözüm üretme kapasitesi katlanır.

Bugünün dünyasında belki kaybolan tek “formül”,
saf odaklanmanın kendisidir.