Kafe ve Restoranlarda Masa ve Servis Ücretine Yasak Geliyor! Yeni Düzenleme Neleri Değiştirecek?
Türkiye’de restoran ve kafe işletmelerinde uzun süredir tartışma konusu olan “masa ücreti”, “servis ücreti”, “oturma ücreti”, “hizmet bedeli” gibi zorunlu kalemlere nihayet düzenleme geliyor. Türkiye Gazetesi’nin haberine göre yapılacak yeni düzenleme kapsamında, işletmeler müşterilerden zorunlu olarak masa veya servis ücreti alamayacak. Vatandaşın ödeyeceği tek ücret sipariş ettiği yiyecek ve içeceğin ücreti olacak.
Bu değişiklik yalnızca restoran sahiplerini değil; hem tüketiciyi hem de hizmet sektöründeki fiyat şeffaflığını yakından ilgilendiriyor. Peki bu düzenleme ne anlama geliyor? Hangi ücretler kaldırılacak, hangileri alınmaya devam edecek? Restoranlar bundan sonra ne yapmak zorunda kalacak? İşte tüm detaylarıyla yeni yasa taslağı ve beklenen etkileri.
Masa ve Servis Ücretine Yasak Geliyor — Tüketici Artık Gizli Ücret Ödemeyecek
Restoranların uzun süredir uyguladığı “masaya oturma ücreti”, “servis bedeli”, “hizmet ücreti” gibi kalemler tüketiciyi en çok mağdur eden konuların başında geliyordu. Menü fiyatında görünmeyen bu ek ücretler, özellikle turist bölgelerinde ciddi şikâyetlere neden oluyordu.
Yeni düzenleme ile birlikte:
-
Masa ücreti yasaklanacak.
-
Servis ücreti yasaklanacak.
-
Kişi başı oturma ücreti yasaklanacak.
-
Hizmet bedeli / Service fee zorunlu olamayacak.
-
Sadece bahşiş (isteğe bağlı) alınacak.
-
Kuver ücreti (fiili ürün sunuluyorsa) alınabilecek.
Bu değişiklik tüketici hukukunda büyük bir adım olarak değerlendiriliyor.
Servis Ücreti Yasal Mı?
Yeni düzenlemeyle kaldırılması planlanan servis ücretinin yasal olup olmadığı uzun süredir tartışma konusuydu. Bu konu, işletmelerin politikalarına bırakılmıştı.
Hangi Ücretler Artık Alınamayacak?
Yeni düzenlemenin en çok tartışılan yanı “hangi ücretlere yasak geleceği”. İşte net liste:
1) Masa Ücreti (Table Fee) → TAMAMEN YASAK
Bazı restoranlar, müşterinin masaya oturmasıyla otomatik olarak “X TL masa ücreti” yazıyordu.
Artık tamamen kaldırılıyor.
2) Servis Ücreti (Service Charge) → YASAK
Hesabın altına eklenen %5–15 arası servis ücreti artık zorunlu olamayacak.
3) Kişi Başı Oturma Ücreti → YASAK
Özellikle sahil ve turistik bölgelerde “kişi başı 10 TL” uygulaması sona eriyor.
4) Hizmet Bedeli / Garson Hizmet Ücreti → YASAK
“Garson hizmeti”, “çatal kaşık bedeli”, “masa hazırlanması” gibi kalemler de artık yok.
Hangi Ücretler Alınmaya Devam Edebilir?
Tamamen yasaklanmayan iki kalem var:
1) Kuver (Cover Charge)
Kuver ücreti, masaya fiilen bir ürün konması hâlinde alınabilir:
Ancak önemli kural:
Müşteri istemiyorsa, kuver dayatılamaz.
Kuver menüde açıkça fiyatlandırılmalıdır.
2) Bahşiş (Tip) — Sadece Gönüllü
Türkiye’de bahşiş zaten gönüllüydü.
Düzenleme ile bu netleştiriliyor.
-
“Bahşiş zorunlu değildir” ibaresi bulundurulacak.
-
Bahşiş adı altında ek ücret yazılamayacak.
-
Kartla ödenecek bahşiş çalışanlara iletilmek zorunda olacak.
Tüketici Artık Ne Ödeyecek?
Yeni model çok basit:
Müşteri yalnızca yediği ve içtiğinin parasını ödeyecek.
Başka hiçbir şey yok.
Bu düzenleme ile fiyat şeffaflığı sağlanacak ve sürpriz hesaplar ortadan kalkacak.
Restoranlar Ne Yapmak Zorunda Kalacak?
Düzenleme, yalnızca ücret yasaklamakla kalmıyor; restoranların uyması gereken yeni kurallar da geliyor:
1. Menü Şeffaflığı Zorunlu
Menüde olmayan hiçbir ücret yansıtılamayacak.
Toplam fiyat, menüde görünen fiyat olacak.
2. Gizli Ücret Tamamen Yasak
“Servis dahil”, “hizmet bedeli”, “zorunlu bahşiş” gibi küçük yazılarla gizlenen kalemler yasaklanıyor.
3. Sabit Bahşiş Tabelası Yasak
“%10 bahşiş alınır” tabelaları kaldırılacak.
Bahşiş tamamen müşterinin inisiyatifinde kalacak.
4. Kartla Bahşiş Çalışana Gidecek
Elektronik bahşişlerde kesinti yapılamayacak.
İşletmeler Bu Durumdan Nasıl Etkilenecek?
Yeni düzenleme bazı işletmeler için gelir azalmasına yol açabilir çünkü pek çok restoran giderlerini “servis bedeli” ile karşılıyordu.
Ama uzun vadede:
Rekabet artacak
Fiyatlar daha şeffaf olacak.
Müşteri memnuniyeti yükselecek.
Turist şikâyetleri azalacak.
Tabela fiyatı ile hesap arasında uçurum kapanacak.
İşletmeler artık gelirlerini menü fiyatı üzerinden planlamak zorunda kalacak.
Bu Düzenleme Neden Yapılıyor?Devletin amacı üç başlıkta özetleniyor:
1) Tüketiciyi korumak
Sürpriz ek ücretler ortadan kaldırılıyor.
2) Turist mağduriyetini engellemek
Kötü niyetli işletmeler yüzünden turizm sektörünün zarar görmesi engellenecek.
3) Fiyat şeffaflığını zorunlu kılmak
Her ücret açık, görünür ve istek dışı olmayacak.
Sıkça Sorulan Sorular
Restoran masa ücreti alabilir mi?
Hayır. Yeni düzenleme ile masa ücreti tamamen yasaklanıyor.
Kuver ücreti kalkıyor mu?
Kalkmıyor, ancak fiilen ürün gelirse ve menüde yazıyorsa alınabilir.
Servis bedeli artık yok mu?
Evet, zorunlu servis bedeli yasaklanıyor.
Bahşiş zorunlu mu olacak?
Hayır, bahşiş tamamen müşterinin isteğine bağlı.
Hesapta sürpriz ücret çıkarsa, ne yapılacak?
Tüketici Hakem Heyeti'ne başvurulabilir; işletme cezai yaptırımla karşılaşabilir.
Bu yasa ne zaman yürürlüğe girecek?
Taslak onaylandıktan sonra Resmî Gazete’de yayımlanması bekleniyor.
