Irak’ın Yeni Başbakanı Uzun Süre Kalmayabilir!

Irak’ın Yeni Başbakanı Uzun Süre Kalmayabilir!

Irak’ın Yeni Başbakanı Uzun Süre Kalmayabilir! Protestocuların iyi niyetini kazanmak, kan dökülmesini önlemek ve güvenilir seçimler yapmak adına birçok istek olacak. Adaylığı, ülkenin en büyük siyasi blokları arasında iki ay süren bir mücadeleden sonra, yolsuzlukla mücadele gösterileri selefine karşı gelen genç Iraklı protestocular tarafından reddedildi. Şikayetlerini ele alma şansı zayıf: Onu destekleyen tarafların herhangi bir reforma ilgili değiller. Allavi, Irak'ın en güçlü Şii liderleri - İran'ın Bağdat'taki adamı Hadi al-Amiri ve radikal din adamı- politikacı Moqtada al-Sadr tarafından kabul edilen uzlaşma adayıdır. Tahran, onun adaylığını memnuniyetle karşıladı. Sadr, destekçilerini Tahrir Meydanı'ndan ve protestocuların işgal ettiği diğer alanlardan çekerek daha da ileri gitti. Sadristler şimdi protestocuları gitmeye zorluyorlar. Yeni başbakan, Amiri ve Sadr'ın kendisinden ne beklediğini biliyor; destekçileri arasında kârlı hükümet bakanlıklarının ayrılması ve ABD kuvvetlerinin Irak'tan atılması. Amiri, İran'ın İslam Cumhuriyeti'ne ekonomik bağımlılığını derinleştirerek İran yanlısı politikalar için baskıda bulunacak. Allavi, daha önceden bir İran Başbakanı Nuri al-Maliki altında iletişim bakanı olarak görev yapmış, ancak yolsuzluğa ve patronunun aşırı mezhepçi siyasetine karşı protesto etmek için istifa etmişti. Farklı koşullar altında bu, protestocularla iyi niyet kazanacaktı. Fakat onu itibarsız siyasi elitin ele geçirilmiş bir üyesi olarak görüyorlar ve ayrıca Amiri ve Sadr'ın onayları şüphelerini güçlendiriyorlar. Yine de protestocular Allavi’nin hayırseverlerine karşı durma umudunu temsil ediyorlar. Öfkelerinden yararlanıp reform isteklerini kucaklayabilirse, kendi politik alanını kazanabilir. Allavi’nin atası Adel Abdul Mehdi böyle yapmalı ya da en azından yapmaya çalışmalıydı. O da politik ağırlıklar karşısında bir uzlaşma adayıydı. Protestolarla işbirliği yapmak yerine, devlet güvenliğinin yanı sıra yalnızca durumu iltihaplayan Şii milisleri içeren acımasız bir baskıya başkanlık etti. Sonunda, bırakmaktan başka seçeneği yoktu. Allavi daha iyisini yapabilir mi? Doğru şeyleri söyleyerek, protestocuları devam ettirmeye teşvik ederek ve siyasi ve ekonomik reformlar vaat ederek başladı. “Ben senin çalışanın güvenini taşıyorum, o yüzden istediğini elde edene kadar geri çekilmeyin” dedi. Sadece retorik ona siyasi sermaye kazandırmaz. Allavi'nin gerçek testi, protestocuları güvenlik güçlerinden ve milislerden koruyup koruyamayacağı. Amiri ve Sadr'ın aksine, sokaklarda esnemek için kasları yoktur. Bu yüzden en iyi bahsi, her ikisinin de korktuğu tek adamın desteğini aramak olabilir: Büyük Ayetullah Ali Sistani. Irak’ın en kıdemli din adamının milisleri yok, ama onun büyük Şii takipçisi, kutsamalarını herhangi bir başbakan için gerekli kılıyor. Sistani protestolara sempati duyduğunu ifade etti. İran ve Amerikan etkilerine karşı çıktı ve ülke siyasetinin temizlenmesi çağrısında bulundu. Protestocular gibi ülkenin de yeni seçimlere ihtiyacı olduğuna inanıyor. Allavi aynı fikirde gibi görünüyor ve uluslararası gözlemciler tarafından denetlenen seçimler vaat ediyor. Siyasi partiler - sadece Şii gruplar değil - parlamentodaki statükoyu korumakla ilgileniyorlar ve sert bir direniş gösterecekler. Bunların üstesinden gelmek, Allavi'nin sanatsal politikacılığın ve Büyük Ayetullah'ın desteğinin bir kombinasyonunu gerektirecektir, ancak başbakanın tutabileceği tek söz bu olabilir.