İran, Nükleer Anlaşmazlıkları Çözmek İçin İlk Adımı ABD'den Bekliyor
İran Dışişleri Bakanı Mohammad Javad Zarif, nükleer anlaşmazlıkları çözmek için ilk adımı İran’ın değil, ABD’nin atması gerektiğini söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri, 2015’te imzalan ve 2018’de feshedilen nükleer anlaşmaya geri dönülebilmesi için, öncelikli olarak İran’ın harekete geçmesi gerektiğini söylemişti.
Yeni ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, çarşamba günü eski başkan
Donald Trump tarafından feshedilen anlaşmaya ilişkin bir açıklama gerçekleştirmişti. Bu açıklamada, Başkan Joe Biden'in, anlaşmaya yeniden katılmadan önce, nükleer faaliyetlere ilişkin sınırlamalara uymaya devam etmesi gerektiği yönündeki politikasını yineledi.
Bunun üzerine, İran Dışişleri Bakanı Mohammad Javad Zarif, aralarındaki nükleer anlaşmaya (JCPOA) geri dönülmesi için hangi tarafın ilk adımı atması gerektiği yönünde bir açıklama yaptı.
Twitter hesabından yaptığı açıklamaya Antony Blinken’i etiketleyen Zarif, “ABD JCPOA'yı ihlal etti. İranlılara gıda ve ilaç gelmesini engelledi. Bu iğrenç karmaşa boyunca, JCPOA'nın desteğiyle İran, yalnızca öngörülen iyileştirici önlemleri aldı. Şimdi, 1. adımı kim atmalı? Trump'ın maksimum başarısızlığını asla unutmayın."
Zarif, Washington'u, Trump'ın yeniden yaptırım uyguladıktan sonra İran'a insani ithalatları yasadışı bir şekilde yasaklamakla suçladı. Ayrıca, bu süreç boyunca Tahran’ın, uranyum zenginleştirme faaliyetinin sınırlarını ancak Trump'ın anlaşmayı reddetmesine yanıt olarak ihlal ettiğini belirtti.
2015 anlaşması, tartışmalı nükleer programına sınırlama getirilmesi karşılığında İran'a yaptırımları kaldırmıştı. Ancak Trump'ın çekilmesinin ardından İran, Trump'ın "maksimum baskı" politikasına adım adım yanıt vererek koşullarını ihlal etti.
İran, ABD yaptırımlarının kaldırılması halinde bu ihlalleri hızla geri alabileceğini defalarca söyledi.
Aralık ayında İran parlamentosu, ABD yaptırımlarının iki ay içinde hafifletilmemesi halinde, nükleer duruşunu sertleştirmeye zorlayan bir yasayı kabul etti.
Bu ayın başlarında İran, 2015 anlaşmasından önce Tahran'ın ulaştığı bir seviye olan yeraltı Fordow nükleer santralinde uranyumu yüzde 20 bölünebilir güce kadar zenginleştirmeye yeniden başladı.
Daha önce anlaşmanın uranyumu rafine edebileceği saflıktaki yüzde 3.67 sınırını ihlal eden İran, şimdiye kadar sadece yüzde 4.5'e çıkmıştı. Yüzde 20 seviyesinin ve bir atom bombasını beslemek için gereken yüzde 90'ın çok gerisinde kalmıştı.
Yeni yasa ayrıca, İran Atom Enerjisi Örgütü'nün yılda 120 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum üretmesini zorunlu kılıyor. Ancak meclis başkanı Mohammad Baqer Qalibaf bugün yaptığı açıklamada, İran'ın bir ay içinde 17 kilogramın üzerinde üretim yaparak takvimi aştığını söyledi.