Yayınlanma: 20 Mayıs 2021 14:32
Güncellenme: 29 Ocak 2025 23:14
165 milyondan fazla insana bulaşan ve yaklaşık 3.5 milyon insanın hayatını kaybetmesine neden olan koronavirüsle mücadele tüm dünyada devam ediyor. Yayımlanan yeni bir raporda, koronavirüs aşılarından elde edilen karın en az 9 kişiyi milyarder ettiği, bu servetin ise düşük gelirli ülkelerdeki herkesi aşılamaya yeteceği gözler önüne serildi.
Dünyadaki aşılama kampanyaları derneklerinin oluşturduğu The People's Vaccine Alliance (Halk aşı ittifakı), pandemi sürecine ilişkin bir rapor yayımladı. Raporda, koronavirüs aşılarından elde edilen kâr sayesinde en az 9 kişinin milyarder olduğu, yeni mega zenginlere ek olarak, mevcut sekiz milyarderin koronavirüs aşıları sayesinde servetlerini 32.2 milyar dolar artırdığı belirtildi.
AFP’nin haberine göre; raporda, milyarderler listesinin başında Moderna CEO’su Stephane Bancel ve BioNTech CEO’su Uğur Şahin’in yer aldığı kaydedildi. Diğer üç yeni milyonerin ise Çinli aşı şirketi CanSino Biologics'in kurucu ortakları olduğu ifade edildi.
İttifakı oluşturan kurumlardan biri olan Oxfam’dan Anna Marriott, "Bu milyarderler, birçok ilaç şirketinin bu aşılar üzerindeki tekelden elde ettiği büyük karın görüntüsüdür" dedi.
İlaç şirketlerinin aşı teknolojisi üzerindeki 'tekel kontrolüne' son verilmesi çağrısında bulunulan raporda, "Dokuz yeni milyarderin toplam 19.3 milyar dolarlık net serveti var, bu da düşük gelirli ülkelerdeki tüm insanları aşılamak için gereken miktardan 1.3 kat fazla" denildi.
Raporun hazırlanmasına yer alan, küresel adalet konularında kampanya yürüten İngiltere merkezli organizasyon Global Justice Now (Küresel Adalet Şimdi) şirketinin Politika ve Kampanya Yöneticisi Heidi Chow ise, "Sahip olduğumuz son derece etkili aşılar, muazzam miktarda vergi mükelleflerinin parası sayesinde. Bu nedenle yüz milyonlarca insan ikinci ve üçüncü dalgalarla tamamen korunmasız olarak karşı karşıya kalırken özel kişilerin nakit para kazanması adil olamaz" diyerek, Hindistan’da her gün binlerce insan ölürken bu şirketlerin kendi çıkarlarına yönelik hareket etmesini ‘’oldukça vahim’’ olarak değerlendirdi.
Bununla birlikte açıklamanın, koronavirüs aşıları üzerindeki fikri mülkiyet korumalarını geçici olarak kaldırmak için artan çağrıların görüşüleceği G20 Küresel Sağlık Zirvesi öncesinde gelmesi ise dikkat çekti.
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi ülkeler, koronavirüs aşılarında fikri mülkiyet haklarının kaldırılması için müzakerelere başlanılmasına yeşil ışık yaktı. ABD, fikri mülkiyet hakkının kaldırılmasına destek veriyor ancak Brezilya, İsviçre, Japonya ve bazı Latin Amerika ülkeleri ise bu fikre karşı çıkıyor.