Uğur Şahin Neden Aşı Olmadı? Bilinmeyenleriyle Biontech Aşısı…

Yeni tip koronavirüse karşı yüzde 95 oranında etki sağlayan aşının geliştiricisi Uğur Şahin, neden hala aşı olmadı? Ocak ayında yeni bir koronavirüs haberleri dolaşmaya başladığında, Biontech kurucuları Uğur Şahin ve eşi Özlem Türeci hemen çalışmalara başladılar. Kanser araştırmalarının odağını yeni virüse karşı bir aşı arayışına kaydıran Biontech, yüzde 95 oranında etkili bir aşı geliştirmeyi başardı. Biontech aşısı BNT162b2, 2 Aralık'ta Birleşik Krallık'ta dünya çapında onay alan ilk aşı olma özelliğine sahip oldu. Bir Alman gazetesi, Uğur Şahin’le röportaj yaparak neden kendi aşısını henüz test etmediğini sordu.

Sayın Şahin, pazar günü bizimle röportaj yapmaya zaman ayırdığınız için çok teşekkür ederim. Muhtemelen şu anda rahat bir öğle kahvesi için zamanınız yoktur değil mi?

Gerçekten çok meşgulüz. Bugün pazar günü ve bazı toplantılarımız var. Ancak sorun değil. Bu da genel görevimize uyuyor.

Siz, tabiri caizse, ilk onaylanmış aşının babasısınız. Bu nasıl hissettiriyor?

İlk Covid-19 aşısını geliştirme fırsatına sahip olduğumuz için elbette mutlu ve rahatız. Ancak oturup bunun tadını çıkarmak için gerçekten vaktimiz yok. Hala yapacak çok işimiz var. Avrupa İlaç Ajansı’nda (EMA), ABD'de ve diğer ülkelerde başvurular halen beklemektedir. Ayrıca lojistik ile ilgilenmeliyiz. Buna göre yoğun çalışma şimdilik devam ediyor.

Avrupa İlaç Ajansı’nın (Ema) Almanya'daki aşı için ne zaman yeşil ışık yakmasını bekliyorsunuz?

Ema, yıl sonuna kadar görüş bildireceğinin sinyalini verdi. En geç 30 Aralık'a kadar geri bildirim alacağımızı varsayıyorum.

O halde Avrupa için ilk aşılamaya ne kadar hızlı başlanabilir?

Zaten üretiyoruz ve aşılarımız var. Temel olarak, Ema onayı alınır alınmaz, doğrudan bir gün sonra teslim etmeye başlayabiliriz.

Almanya'nın tamamı için yeterli aşı olması ve normal bir hayata dönmemiz ne kadar zaman alır sizce?

Diğer şirketlerin de aşılarını onaylatması önemlidir. Yaz aylarında yeterli aşı dozlarının olacağını ve nüfusun yeterli sayıda, yaklaşık yüzde 60 ila 70'inin aşılanacağını varsayıyorum.

Üretim nasıl gidiyor? Genelde sadece zorluklarla ilgili manşetler var...

Bu yılki 100 milyon kutu olan asıl hedefimize ulaşamayacağımızı kasım ayı başında duyurmuştuk. Bunun birkaç nedeni var. Diğer şeylerin yanı sıra, klinik çalışmaların biraz gecikmesi, hammaddelerde kalite sorunlarımızın olması gibi. Bunların çözülmesi gerekiyordu. Üretim planlandığı gibi devam ediyor ve hala 2021 için planlanan 1,3 milyar kutuyu üretip teslim etmeyi planlıyoruz. Bu yıl 50 milyon aşı dozu üretebileceğiz.

Lojistik büyük bir zorluktur. Bu kadar büyük miktarlarda aşıyı eksi 70 santigrat derecede taşımak inanılmaz derecede zor. Bu durum gelecekte daha kolay olacak mı?

Mevcut aşımız eksi 70 derecede taşınmaktadır. Daha sonra 2 ila 8 derecede 5 gün saklanabilir. Bu, lojistiğin kolay olmadığı, ancak uygulanabileceği anlamına gelir. Şimdi, önemli ölçüde daha stabil olacak ve hatta oda sıcaklığında taşınabilecek ikinci nesil bir aşı geliştiriyoruz. Ancak bu, gelecek yılın ortasına kadar mevcut olmayacak. Bu nedenle o zamana kadar lojistikte bazı kısıtlamalar beklemeliyiz.

Kendinizi, kendi aşınız ile aşıladınız mı?

Hayır henüz değil. Henüz Almanya için onayımız yok. Ama onay alır almaz, tabii ki bunu yapmak isterim. Bununla birlikte, aşının ilk olarak hangi insan grupları için tasarlandığına dair yönergelere de bağlı kalıyoruz ve kendimiz için bir istisna yapmıyoruz. Çalışanları sistemik olarak önemli işler yaptıkları için aşılama olanağımız varsa, elbette bunu çok çabuk ve çok mutlu bir şekilde yaparız.

Aşı tam olarak neye karşı korur? Ciddi bir hastalığa mı yoksa virüs transferine mi?

Aşımız test edildi ve yüzde 95 etkili olduğunu gördük. Aşının hastalığı önleme şansı yüzde 95'tir. Ancak elimizdeki verilerden sadece hastalığın mı yoksa enfeksiyonun mu önlendiğini henüz bilmiyoruz. Bunu bilmek için önümüzdeki iki ila altı ay içinde daha fazla veri toplayacağız.

Şansölye geçen hafta, fakir ülkelerin de korona aşılarına erişimi olması gerektiğini söyledi. Aşınızı fakir ülkelere de verir misiniz?

Doğrudan vermek gibi bir durum yok elbette. Ancak aşımızın dünya çapında mevcut olması bizim için önemlidir. Aşımızın daha yoksul ülkelerde de bulunması için DSÖ ile birlikte çalışıyoruz. Aynı hedefe sahip olan Covax girişimine katılacağız. Halihazırda, ülkelerin ekonomik gücüne göre ayrı ayrı uyarlanan, yaklaşık 30 sözleşme için müzakere sürecindeyiz. Aşımızı 2021 yılına kadar birçok fakir ülke ve bölgede sunabileceğimize çok eminim.

Koronavirüs aşısının yanı sıra, BioNTech'te potansiyeli nerede görüyorsunuz?

Bizim için kanser araştırması hala önemli bir odak noktası. Son birkaç ayda kanser araştırma projelerimize çok hızlı bir şekilde devam edemedik. Ancak yine de yoğun bir çalışma sürdürüyoruz. Bulaşıcı aşılarımızda gözlemlediğimiz başarıya dayanarak enfeksiyon alanını güçlendirmeye kesinlikle devam edeceğiz. İnfluenza, HIV ve tüberküloza karşı aşı projeleri başlattık.

Tekrar ne zaman rahatlayabileceksiniz?

Çoğu ülkenin uygun onaya sahip olduğu ve üretim süreçlerinin daha rutin hale geldiği mart veya nisan ayına kadar dinlenemeyeceğimizi varsayıyorum. Biontech'in kurucusu Uğur Şahin, aşıların yaz aylarında pandemik durumu hafifletmesini bekliyor.