
Yayınlanma: 10 Eylül 2025 18:33
Güncellenme: 5 Aralık 2025 01:39
Türkiye siyasi tarihi; krizler, darbeler, koalisyon hükümetleri ve ekonomik çalkantılarla dolu. 1980’lerden 2000’lere uzanan dönemde; Süleyman Demirel, Mesut Yılmaz, Tansu Çiller, Necmettin Erbakan, Bülent Ecevit ve Deniz Baykal gibi liderler Türk siyasetinin kaderine yön verdi. Peki bu liderler ne kadar başarılıydı, hangi alanlarda başarısız oldular? İşte eski siyaset döneminin en çarpıcı olayları ve liderlerin iz bırakan icraatları...
Başarıları: “Barajlar Kralı” olarak bilinen Demirel, Türkiye’ye altyapı yatırımları kazandırdı. GAP projesinin temelleri o'nun döneminde atıldı. 1993’te Turgut Özal’ın vefatından sonra 9. cumhurbaşkanı oldu.
Başarısızlıkları: 1970’lerde ve 1990’larda yaşanan ekonomik krizler, yüksek enflasyon ve istikrarsız koalisyon hükümetleri onun dönemine damga vurdu. “Dün dündür, bugün bugündür” sözü hafızalara kazındı.
Başarıları: Avrupa Birliği sürecini gündeme taşıdı, genç kuşak siyasetçi olarak modernleşme adımları attı.
Başarısızlıkları: Siyasi ömrü boyunca koalisyon hükümetlerinde zayıf bir figür olarak görüldü. 1990’lar boyunca ekonomik krizlerin önüne geçemedi, “yolsuzluk” iddialarıyla anıldı.
Necmettin Erbakan: Refah Partisi, 28 Şubat ve “Havuz Sistemi”
Başarıları: Refah Partisi’ni iktidara taşıyarak muhafazakâr siyaseti zirveye çıkardı. Ekonomide “Havuz Sistemi” ile devlet kaynaklarını dengelemeye çalıştı.
Başarısızlıkları: 28 Şubat 1997 sürecinde askerin baskısıyla istifa etmek zorunda kaldı. “Adil Düzen” projesi ise hayata geçirilemedi.
Başarıları: Kıbrıs Barış Harekâtı (1974) ile Türk siyasi tarihinde milliyetçi bir kahraman olarak yer edindi. “Karaoğlan” lakabıyla halk arasında sevildi. 1999’da DSP’yi zirveye taşıdı.
Başarısızlıkları: "2001 ekonomik krizi" onun hükümetini çökertti. Yüksek enflasyon, bankacılık krizi ve işsizlik halkı zor durumda bıraktı.
Başarıları: CHP’nin yeniden kuruluşunda rol oynadı, uzun yıllar partiyi ayakta tuttu. Stratejik ittifaklar ve laiklik vurgusuyla siyasette iz bıraktı.
Başarısızlıkları: CHP’yi iktidara taşıyamadı. Karizmatik bir figür olmasına rağmen, sürekli muhalefette kalması ve parti içi tartışmalar en büyük eleştirisi oldu.
28 Şubat 1997 post-modern darbesi → Erbakan hükümetinin sonu oldu.
2001 ekonomik krizi → Ecevit ve koalisyon hükümeti büyük darbe aldı.
Susurluk Skandalı (1996) → Çiller ve devlet-mafya-siyaset üçgenini gündeme getirdi.
AB süreci → Mesut Yılmaz ve Çiller’in politikalarında öne çıktı.
Kıbrıs Barış Harekâtı → Ecevit’in en büyük siyasi başarısı olarak tarihe geçti.
Eski Türkiye siyasetinde bu altı liderin her biri farklı alanlarda iz bıraktı. Kimileri altyapı yatırımları ile, kimileri dış politika adımlarıyla, kimileri ise ekonomik krizler ve skandallarla hafızalara kazındı. Bugün Türkiye siyaseti hâlâ onların dönemlerinden dersler çıkarmaya devam ediyor.