Trigliserid Nedir? Trigliserid Yüksekliği ve Düşüklüğü
Trigliserid, kanda bulunan ve vücuda enerji sağlayan bir tür yağdır (lipid). Vücutta en yaygın yağ türü olan trigliseridler, alınan fazla kalorilerin depolanmasıyla oluşur. Enerjiye ihtiyaç duyulduğunda bu depolanan trigliseridler enerjiye dönüştürülerek kullanılır. Ancak trigliserid seviyesinin yüksek ya da düşük olması sağlık açısından riskler taşıyabilir.
Trigliserid yüksekliği, kalp hastalığı, damar sertliği ve pankreas iltihabı gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilirken; trigliserid düşüklüğü ise bağışıklık sistemi zayıflığı, kas kaybı ve hormonal dengesizlikler gibi problemlere yol açabilir.
Trigliserid Yüksekliği Nedir ve Neden Olur?
Trigliserid yüksekliği, kanda bulunan trigliserid seviyesinin 150 mg/dL’nin üzerine çıkması durumudur. Bu durum, sağlıksız beslenme, hareketsizlik, aşırı kilo, alkol tüketimi, genetik faktörler ve tiroid sorunları gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Ayrıca yüksek karbonhidrat alımı ve trans yağ tüketimi de trigliserid seviyelerini artırabilir.
Trigliserid Yüksekliği Neye Sebep Olur?
Trigliserid yüksekliği şu sağlık sorunlarına neden olabilir:
- Kalp ve damar hastalıkları: Yüksek trigliserid seviyesi damar sertleşmesine yol açarak kalp krizi ve felç riskini artırır.
- Pankreas iltihabı (pankreatit): Trigliserid seviyesinin çok yüksek olması, pankreas iltihabına neden olabilir.
- Karaciğer ve dalak yağlanması: Yüksek trigliserid karaciğer ve dalakta yağlanmaya yol açabilir.
Trigliserid Seviyesini Düşürmek İçin Hangi Besinler Tüketilmeli?
Trigliserid seviyesini düşürmek için beslenme alışkanlıklarında değişiklik yapmak önemlidir. İşte trigliseridi düşüren besinler:
Omega-3 İçeren Besinler
- Somon, ton balığı, uskumru, sardalya, alabalık gibi balıklar Omega-3 açısından zengindir.
- Günde 4 gram Omega-3 alımı, trigliserid seviyesini %25 oranında düşürebilir.
- Haftada en az iki kez balık tüketmek önerilir.
Tam Tahıllar
- Yulaf, arpa, kepekli makarna, tam buğday ekmeği gibi lif içeriği yüksek besinler trigliserid seviyesini düşürür.
Bitkisel Yağlar
- Zeytinyağı, fındık yağı, avokado yağı gibi doymamış yağlar sağlıklı yağ tüketimi için idealdir.
- Trans yağlardan uzak durulmalıdır.
Kuruyemişler
- Badem, ceviz, fındık gibi kuruyemişler Omega-3 ve sağlıklı yağlar içerir.
- Günlük bir avuç kuruyemiş tüketimi faydalıdır.
Sebze ve Meyveler
- Brokoli, semizotu, marul, lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler lif içerir ve trigliseridi düşürmede etkilidir.
- Lif bakımından zengin meyveler, örneğin elma ve portakal, trigliserid seviyesini kontrol etmeye yardımcı olur.
Baharatlar ve Çaylar
- Adaçayı, kekik, nane, zencefil gibi baharatlar ve bitki çayları trigliseridi düşürmek için destekleyicidir.
Trigliserid Düşüklüğü Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Trigliserid düşüklüğü, trigliserid seviyesinin 50 mg/dL’nin altına inmesidir. Bu durum genellikle gıda yetersizliği, hipertiroidi veya aşırı diyet gibi nedenlerden kaynaklanır. Trigliserid düşüklüğü belirtileri arasında:
- Sürekli üşüme
- Cilt kuruluğu
- Kas kaybı
- Bağışıklık zayıflığı yer alır.
Trigliserid Seviyesini Düşürmek İçin Gıda Takviyeleri
- Balık yağı kapsülleri: Omega-3 yağ asitleri içerir ve trigliserid seviyesini düşürür.
- Niasin (B3 vitamini): Doktor önerisiyle kullanılabilir.
- Bitkisel lif takviyeleri: Beslenme düzeninize lif ekleyerek trigliserid düşüşünü destekleyebilirsiniz.
Trigliserid Seviyesini Kontrol Altına Almak İçin Yaşam Tarzı Önerileri
- Düzenli egzersiz yapın. Haftada en az 150 dakika yürüyüş veya hafif egzersiz önerilir.
- Sağlıklı yağları tercih edin, trans yağlardan ve işlenmiş gıdalardan kaçının.
- Şeker ve rafine karbonhidrat tüketimini sınırlayın.
- Alkol tüketimini azaltın.
- Düzenli doktor kontrolü yaptırın.
Trigliserid seviyenizi düşürmek ve sağlıklı bir yaşam sürmek için beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirip sağlıklı yaşam tarzı benimsemelisiniz. Trigliserid nedir, trigliserid yüksekliği ve trigliserid düşüklüğü ile ilgili bilgi sahibi olarak sağlıklı adımlar atabilirsiniz.