D Vitamini Covid-19'a Yakalanma Riskini Gerçekten Düşürüyor Mu?

2019'un aralık ayında hayatımıza giren Covid-19 bilim dünyası için de bir bilinmezdi. Koronavirüsle mücadelede en zorlanılan konulardan birisi de yayılan yanlış bilgiler oldu. Bu bilgilerden birisi de D vitamini takviyesinin Covid-19'a yakalanma riskini düşürdüğüydü. Peki D vitamini gerçekten koronavirüse yakalanmada bu derece etkili mi?

Covid-19'a karşı önerilen birçok tedavinin içinde D vitamini takviyesinin hastalığa yakalanma riskini ciddi derece düşürdüğüydü de bulunuyordu. İnternet ortamında çok hızlı bir şekilde yayılan bu bilginin mantıklı yönleri de bulunuyordu. Bağışıklık sistemi üzerinde ciddi bir rol oynayan D vitamini takviyesinin koronavirüs tedavisinde de etkili olacağı söyleniyordu. Ancak şu ana kadar yapılan hiçbir araştırma D vitaminini daha fazla almanın hastalığı önlediği ya da tedavi ettiğine dair yeterli kanıt sunmuyor. Yapılan birçok araştırma D vitamini ile Covid-19 tedavisi arasında bir ilişki kurdu. Ancak kanıtların neredeyse hepsi gözleme dayalı bulgulardı. Barcelona'da yapılan bir çalışma ise dikkatleri üzerine çekti. Çalışma D vitamininin yoğun bakıma yatış oranlarını yüzde 80, ölümleri ise yüzde 60 oranında azalttığını söylüyordu. Bu çalışma internette yoğun bir şekilde paylaşılarak yayıldı. Ancak bu araştırma, "araştırmanın tanımı hakkındaki kaygılar" nedeniyle geri çekildi ve Lancet tıp dergisi araştırma hakkında soruşturma başlattı. Ancak araştırmanın geri çekildiği haberi, orijinal çalışma kadar yayılmadı. Söz konusu araştırmada D vitamini rastgele seçilen kişilere değil, hastalık düzeylerine bakılarak bir koğuşta yatan tüm hastalara verildi. Çalışmada hayatını kaybeden kişilerin vitamin düzeyleri en başta farklı düzeylerdeydi. Ancak bu durum kişilerin Covid-19'a yakalanmasını engellemedi. Bu araştırmayı inceleyen İspanyol Anestezi ve Yoğun Bakım uzmanı Aurora Baluja, çalışmada saptanan "aşırı" D vitamini etkisinin rastgele, kontrollü denemelerde hiç görülmediğini ve bunun da çalışmanın büyük ihtimalle taraflı olduğunu gösterdiğini ifade etti. Baluja D vitamini takviyesinin söz konusu hastalardaki riski hiç azaltmadığını söyledi. Cambridge Üniversitesi'nden Sosyal Psikolog Prof. Sander Van der Linden ise bu tarz bilgilerin kolaylıkla geniş kitlelere yayıldığının ve aşı karşıtlarının görüşleriyle bir noktada örtüştüklerini söylüyor. Prof. Van der Linden "Aşı karşıtı hesaplar, dini, bitkisel tedavi ve alternatif tıp gibi topluluklarla yoğun bir şekilde bağlantılı" diyor. Linden'a göre, "aşıya gerek yok, sadece D vitamini alabilirsiniz" gibi bir mesaj, normalde mesajın aslında aşı karşıtı olduğunu çok sezdirmeden yayılabilmesi anlamına geliyor. D vitamini takviyesinin fazla alınması böbrek taşlarına yol açabilmesi dışında genellikle zararsız. Ancak yayılan bu bilgi insanların bunu mucizevi bir tedavi olarak görüp, Covid-19 tedbirlerinin yerine koymasına neden oluyor. Bu da salgın sürecine zarar veriyor.